Ali Sayat: MeslektaÅŸlarımız, ithalat/ihracat iÅŸlemlerini gönül rahatlığıyla Oda’mızdan yapabilirler Ä°stanbul Kuyumcular Odası Yönetim Kurulu Ãœyesi Ali Sayat, meslektaÅŸlarının gönül rahatlığıyla, güven içerisinde tüm dış ticaret iÅŸlemlerini Oda’dan yaptırabileceklerini söyledi. Sayat, üreticilerin girdi maliyetlerinin yükselmesiyle zor bir süreçten geçtiÄŸini, altındaki kota sıkıntısının da iÅŸleri içinden çıkılmaz bir noktaya taşıdığını dile getirdi.     Ä°KO Yönetimi olarak bugüne kadar hedeflediklerinizi yapabildiniz mi? MeslektaÅŸlarımıza vaat ettiklerimizin çoÄŸunu yerine getirdik. Biz göreve gelmeden önce piyasanın Oda’ya karşı farklı bir algısı ve bakışı vardı. Öncelikle bu algıyı deÄŸiÅŸtirdik, sektör Ä°KO’yu sahiplendi. ‘Biz, Birlikte Güçlüyüz’ sloganımızı kısa sürede hayata geçirmeyi de baÅŸardık. Sektörün tüm temsil kurumlarıyla Oda’mız çatısı altında bir araya geldik, sorunlarımızı ele aldık. Piyasada ayar ve karat denetimlerini hızlandırdık. Ve bu çalışmaları belli bir takvimle yürütmeye baÅŸladık. Kayıt dışılık sorunuyla alakalı adımlar attık ve konuyla ilgili denetimlere çıktık. Ä°lk göreve geldiÄŸimizde Ä°KO’nun üye sayısı 2 bin 500 civarındaydı, bugün 5 bine yakın üyemiz var.   Önümüzdeki yıllar için öncelikli gündeminiz ne olacak? Altın Esaslı Muhasebe, ilk dönemimizde de üzerinde hassasiyetle durduÄŸumuz konuların başında geliyordu.  BaÅŸkanımız, dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat Albayrak’tan konuyla ilgili söz almıştı. Süreç içerisinde tüm kamu kurum ve kuruluÅŸlarına, Altın Muhasebesi konusunda gerekli görüşme ve bilgilendirme defalarca yapıldı. BaÅŸkanımız Atayık, bir önceki dönem Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nurettin Nebati ile birçok kez görüştü ve genel seçimler öncesinde Torba Yasa’ya eklenerek Altın Esaslı Muhasebe Sistemi’nin hayata geçeceÄŸi bilgisi paylaşıldı. Ancak, maalesef tüm çabalarımıza raÄŸmen Altın Muhasebe ile ilgili beklediÄŸimiz ve istediÄŸimiz düzenleme henüz hayata geçmiÅŸ deÄŸil. BaÅŸkanımız, son olarak konuyu Yeni Hazine Bakan Yardımcısına da aktardı. Ä°nÅŸallah, önümüzdeki süreçte sektörümüzün geliÅŸmesi ve kurumsallaÅŸmasını olumsuz etkileyen Enflasyon Muhasebe Sistemi yerine Altın Esaslı Muhasebe Sistemi’ni getireceÄŸiz.   Sektör mensuplarının en çok dile getirdiÄŸi ve çözüm beklediÄŸi sorunlar nelerdir? Daha çok ithalat ve ihracat konusunda yaÅŸanan sorunlar dile getiriliyor. BilindiÄŸi gibi Dahilde Ä°ÅŸleme Rejimi (DÄ°R), iyi iÅŸleyen bir sistemdi. Maalesef, kötüye kullananlar çıktı ve bunun ceremesini tüm sektör çekiyor. Devlet, bu nedenle birçok kısıtlama getirdi. Altında ithalat kotası bunlardan biri… Altındaki dünya ile oluÅŸan fiyat farkı, ihracatçı ve üretici firmalarımızı çok olumsuz etkiliyor. Ä°hracatta üreticinin kar marjı zaten belli, çok düşük. Ãœzerine gelen fiyat farkını ihracat müşterilerine anlatamıyoruz. Aradaki fiyat makası, üreticilerimizi olumsuz etkiliyor ve meslektaÅŸlarımız sorunun bir an önce çözülmesini bekliyor. Piyasanın ihtiyacı olan altın bizde yok, dışarıdan gelmek zorunda. Gümüşün de has maden ihtiyacının yüzde 80-90’ı ithalatla karşılanıyor. Zaten, iÅŸlenmiÅŸ gümüş takı ithalatındaki vergi artırıldı.   Gümüş maden ithalatındaki vergi oranı nedir? Aslında, 2022 yılında baÅŸlayan bir süreç. Daha önce gümüşte işçilik üzerinden bir vergi ödeniyordu. Alınan bir kararla iÅŸlenmiÅŸ gümüş ithalatına da vergi geldi. Uzun bir süre, bu oran yüzde 2,5’tu. Biz, gümüş takı sektörü olarak ithalatla gelen ürünlerin yüksek katma deÄŸerle ihracatının yapılması nedeniyle bu konuda itirazda bulunduk. Daha sonra ithalattaki vergiyi önce yüzde 12,5, ardından geçtiÄŸimiz yıl da yüzde 30’a çıkardılar. Biz de iÅŸlenmek üzere hammaddeyi yurt dışına göndererek yani, Hariçte Ä°ÅŸleme Rejimi (HÄ°R) ile süreci yürütmeye çalışıyoruz. Son, 1,5 yıldır en büyük sorunlardan biri de üretim, girdi maliyetlerinin yükselmesidir. İşçilikler aynı; ama maliyetlerimiz yüzde 50 yükseldi.  Biz, yükselen maliyetleri, fiyatlara yansıtamıyoruz. Ãœreticilerimiz, ciddi oranda sıkıntıda… Atölyecilerimizin bir kısmı iÅŸletmelerini kapatmayı düşünüyor. Yükselen maliyetler nedeniyle nitelikli eleman istihdamında büyük sıkıntılar yaÅŸanıyor. Nitelikli elemanlar, istedikleri maaÅŸları alamayınca da iÅŸi bırakıp baÅŸka sektörlere geçiyor.   Yönetimde bir anlamda gümüş takı sektörünü temsil ediyorsunuz. Gümüş takı olarak dünyada iyi bir yerde miyiz? Gümüş takı sektörü olarak dünyada iyi bir konumdayız. Ä°lk 5’in içerisindeyiz. Ãœlkemiz jeopolitik konumu nedeniyle 25’e yakın ülkeye 2-2,5 saatlik uçuÅŸ mesafesinde yer alması önemli bir avantaj. Ayrıca, ürün çeÅŸitliliÄŸimiz oldukça zengin, yerli üretim ve ithalatı bir araya getirerek iyi stok bulundurabiliyoruz. Ä°hracat rakamları bunu teyit ediyor. Yıllık gümüş takı ihracatımız 100-150 tonun üzerinde.   İç piyasa ve ihracat için sektörün yılda kaç ton gümüş takı ihtiyacı var? Gümüş takı ve gümüş eÅŸya olarak yıllık maden ihtiyacımız yaklaşık 500-600 ton.   2023 yılı gümüş takı üreticileri ve toptancıları için nasıl geçti? GeçtiÄŸimiz yıl beklentilerin altında geçti. Fuar katılımlarında da bunu gördük. Gümüş takının yüzde 80’i ihracata yönelik. İç piyasada ise perakendeciler ve güney sahil piyasası var.   Gümüş takı üreticilerinin bugün yaÅŸadığı sorunlar nelerdir? Gümüş takı üreticileri ve toptancıları olarak geçtiÄŸimiz haftalarda Oda’mızda bir toplantı yaptık. Sektör olarak faaliyet gösterdiÄŸimiz ‘Gümüş Ada’ bölgesi konusunda ciddi bir birliktelik saÄŸladık ve bu toplantıda sorunlarımızı detaylıca ele aldık. Güvenlik konusunda problemler var. Her gün, neredeyse 3-4 münferit olay yaÅŸanıyor. Åžu andaki güvenlik sistemimiz olumlu etki yapıyor. Atayık BaÅŸkanımız, toplantıda gümüş takı sektörüne Oda’nın da her türlü desteÄŸi vereceÄŸini söyledi. Ä°KO bünyesinde Gümüş Takı Komisyonu’nun kurularak sorunların çözümüne katkı saÄŸlanabileceÄŸini açıkladı. Önümüzdeki haftalarda ‘Gümüş Komisyonu’ kurulmuÅŸ olacak.   Son olarak aktarmak istediÄŸiniz bir konu veya meslektaÅŸlarınıza vermek istediÄŸiniz bir mesajınız var mı? Åžu anda Darphane Ayarevi ve Ä°stanbul Kuyumcular Odası Ayarevleri, hem taÅŸ genel ithalat ve ihracatlara, hem de maden üzerindeki ayar konularında tek yetkilidir. Ayrıca, ithalat/ihracat analizlerinin yanı sıra taÅŸ deÄŸerleme iÅŸlemlerinizi de önümüzdeki günlerde KUYUMCUKENT’teki Ofisi’mizden de yapabilirsiniz. Bu vesileyle GLT Laboratuvarı Åžubesi’ni de Kuyumcukent’te açtık. Dahilde Ä°ÅŸleme Rejimi DÄ°R kapsamında yapılan yanlış beyanlar ve kötü niyetli kiÅŸi ve kurumlar, sektörü ne yazık ki bu noktaya getirdi. Birileri haksız para kazanacak diye tüm sektör zan altında kaldı. Sonuçta hem millet, hem de devlet olarak herkes kaybetti. Sektör olarak uzun süre bunun ceremesini çekeceÄŸiz. MeslektaÅŸlarımız, dış ticarete konu olan ürünlerini gönül rahatlığıyla Oda’mıza getirebilirler. Biz, bir kurumuz, özel ayarevi deÄŸiliz. Biz, raporlarımızda gördüklerimiz dışında bir ÅŸey yazamayız. Yanlışları da söyler, düzeltmelerini saÄŸlarız. Yönetim olarak Oda’mızdaki görevimiz bu, sektörün bizi ikinci kez seçmesi bu göreve getirmesinin en büyük nedeni ‘Güven’dir. Piyasanın ve meslektaÅŸlarımızın bize olan güveninden dolayı bu konuda hiçbir zaman yanlış bir karar almadık. Piyasada birçok arkadaşımız dostumuz; var ama bu konuda hiç kimseye taviz veremeyiz. Öyle bir ÅŸeyin altına da giremeyiz. O yüzden Oda’nın duruÅŸu ve ilerleyiÅŸinde hiçbir sıkıntı yoktur. Tüm yönetim baÅŸta BaÅŸkanımız olmak üzere bu konuda hemfikiriz. Ä°hracat ve iç piyasa konusunda ayar hassasiyeti ve taÅŸların kalitesi çok önemlidir. Ama, piyasa bugüne kadar bunun tam farkında deÄŸildi. Bizi bazı arkadaÅŸlarımız, ‘Ekspertiz ve analiz iÅŸlemleri ağır ilerliyor’ diye arıyor. Bilinmeli ki biz olması gerekeni yapıyoruz. Takdir edersiniz ki bir malın ayarına ve kalitesine bakılması bir zaman alır. Bu en az 45 dakikadır, bazen 1,5 saati bulabiliyor.